Jakie szkolenia BHP muszą przejść pracownicy? Jedni zgłaszali się na ochotnika, inni uważali, że są zupełnie niepotrzebne – mowa o szkoleniu BHP, które trzeba od czasu do czasu odbyć, żeby zostać dopuszczonym do pracy, dobrowolnie lub nie. Prawo w tym zakresie jest jasne – każdy pracownik musi przejść szkolenie wstępne, a w kolejnych latach musi co jakiś czas aktualizować swoją wiedzę w ramach okresowych szkoleń.
Szkolenie wstępne BHP – dla kogo?
Każdy pracownik, a także stażyści lub praktykanci muszą przejść szkolenie BHP. Prawo wyraźnie mówi, że szkolenie odbywa się przed dopuszczeniem danej osoby do wykonywania obowiązków zawodowych. Szkolenie wstępne składa się z dwóch części – szkolenia ogólnego i szkolenia w miejscu pracy. Nota ogólna dotyczy przepisów prawa pracy w obszarze BHP oraz w pewnym zakresie praw pracowniczych. Ponadto nowi pracownicy znają wewnętrzne regulacje iw pewnym stopniu rozumieją specyfikę pracy w danej fabryce. Oczywiście nie ma to nic wspólnego z kulturą organizacyjną, ale z kwestiami bezpieczeństwa. Jednocześnie szkolenia stanowiskowe prowadzone są przez osoby, które bardzo dobrze znają specyfikę danego stanowiska. W większości przypadków jest to bezpośredni przełożony, choć nie ma przeciwwskazań np. przez pracodawcę z odpowiednim przygotowaniem merytorycznym. Szkolenie stanowiskowe koncentruje się na zagrożeniach, na jakie mogą być narażeni poszczególni pracownicy podczas wykonywania swoich obowiązków zawodowych. Na początku odbywa się rozmowa z trenerem, podczas której pokazuje on, jak wykonać poszczególne czynności. Następnie pracownik wykonuje pracę samodzielnie, ale nadal pod okiem trenera. Specjaliści BHP mogą również uczestniczyć w takich kursach, oceniając jakość określonych procedur wprowadzonych na danym stanowisku.
Jak często powinny odbywać się okresowe szkolenia BHP?
Wstępne szkolenie BHP jest specyficzne dla nowych pracowników, ale nie jest to jedyne szkolenie z zakresu BHP, które muszą przejść przez całą swoją karierę zawodową. Czekają na nich okresowe szkolenia, których częstotliwość zależy głównie od rodzaju wykonywanej pracy. Szczegółowe informacje w tym zakresie zawiera Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Pracownicy wykonujący prace fizyczne przechodzą okresowe szkolenia przynajmniej raz na 3 lata. Nieco inaczej wygląda sytuacja, gdy wykonują misje w szczególnie niebezpiecznych warunkach. W takim przypadku szkolenie musi odbywać się co najmniej raz w roku. Pierwsze okresowe szkolenie powinno odbyć się w ciągu 6 miesięcy od podjęcia pracy, a następnie zgodnie z przytoczonymi normami. Łagodniejsze procedury dotyczą zarówno pracowników biurowych, jak i kierowników, brygadzistów, pracowników inżynieryjno-technicznych oraz pracowników służby BHP. W ich przypadku okresowe szkolenia odbywają się co 5 lat, przy czym pierwsze szkolenie musi odbyć się w ciągu 12 miesięcy od zatrudnienia. Podane terminy są najdłuższe, ale pracodawcy mogą organizować szkolenia częściej. Pracownicy mają obowiązek uczestniczenia, zwłaszcza jeśli ma to miejsce w godzinach pracy.
Wymagane dodatkowe szkolenie dla wybranych pracowników
Po ukończeniu szkolenia BHP możesz pracować na wyznaczonym stanowisku. Jednak w niektórych przypadkach do zdobycia niezbędnych kwalifikacji wymagane jest kształcenie ustawiczne. Należy jednak mieć świadomość, że nie ma specjalnych szkoleń BHP, takich jak pracownicy wykonujący obowiązki na określonych wysokościach. Tak, w niektórych przypadkach muszą ukończyć kurs, ale nie jest to stricte szkolenie BHP. Kwestie te regulują inne przepisy, a pracodawcy nie zawsze mają obowiązek organizowania szkoleń. W kontekście BHP pracodawcy nie tylko organizują szkolenia, ale również ponoszą koszty z nimi związane. To odróżnia je od innych kursów, które są zazwyczaj w gestii pracownika.
Jakie ryzyko wiąże się z dopuszczeniem osoby do pracy bez skutecznego przeszkolenia w zakresie BHP?
Wielu osobom wydaje się, że szkolenie BHP to czysta formalność. Należy jednak mieć świadomość, że dopuszczenie do pracy osób bez odpowiedniego przeszkolenia niesie ze sobą ryzyko kar finansowych dla pracodawców. Kary pieniężne mogą wahać się od 1000 zł do 30 000 zł. W przypadku osób prawnych kara może wynieść do 50 000 zł. Najczęściej takie uchybienia wychodzą na jaw podczas kontroli PIP, które mogą być przeprowadzone bez uprzedzenia lub na wezwanie. Jednocześnie musimy mieć świadomość, że jeśli wypadek wydarzy się w trakcie pracy lub w drodze do pracy, pracodawca będzie dodatkowo odpowiedzialny za nieprzeprowadzenie szkolenia BHP. Z prawnego punktu widzenia nieprzeszkoleni pracownicy nie ponoszą odpowiedzialności. Mimo to, gdy widzi jakieś niedociągnięcie, powinien złożyć odpowiedni raport – dla bezpieczeństwa własnego i innych pracowników.
